De nieuwe psalm berijming van 1773

De nieuwe Psalmberijming van 1773 en de invoering ervan in 1774 Op 6 juli 1774 werd in Arnhem namens Erf-Stadhouder Willem V door de Staten van het Vorstendom Gelre en het Graafschap Zutphen, een Publicatie uitgegeven met betrekking tot een nieuwe psalmberijming. Al op 27 oktober 1773 had de Staten Generaal besloten de nieuwe berijming…

De dramatische thuisreis van de Nieuw Amsterdam

De dramatische thuisreis van de Nieuw Amsterdam 8 december 1945–1 januari 1946 In Den Haag is op 11 augustus 2013 een herdenkingsdienst gehouden voor de kinderen die eind 1945 en begin 1946 overleden – voornamelijk ten gevolge van een mazelen epidemie – tijdens en na de reis met de Nieuw Amsterdam. Het was voor het…

Is dit een vergiftiging door moederkoren?

Is dit een vergiftiging door Moederkoren? In het Oud Rechterlijk van Grave is het hiernavolgende merkwaardige verhaal te vinden. Het betreft de ondervraging door de Scholtis en twee schepenen van een aantal vrouwen en meisjes die wel heel bijzondere gebeurtenissen hebben meegemaakt. De verklaringen van de dames worden afgelegd tussen 19 augustus en 2 september…

Galgenveld Volewijck en zijn misdadigers

Galgenveld Volewijck en zijn misdadigers In 1393 kreeg de stad Amsterdam zeggenschap over een schiereilandje boven het IJ, Volewijck. Op de plek waar nu de A’damse toren staat, lag tussen 1404 tot 1795 het galgenveld Volewijck. De lijken van ter dood veroordeelde misdadigers werden hier, op staken boven de galgeput, tentoongesteld ‘tot grauwelijck exempel’. Dit…

Ook meerwerk moet betaald worden!

Ook meerwerk moet betaald worden! TV programma’s als Kassa, Radar of Opgelicht houden ons op de hoogte van misverstanden of wanprestaties tussen opdrachtgever en ondernemer. Het hiernavolgende speelt zich af tussen twee ondernemers in 1673. Het zijn met name de hoofdaannemer, Jan van Dommelen, die zich in verband met zijn opspelende jicht laat vertegenwoordigen door…

Correspondentie Swinnen en zijn vrouw

Correspondentie Swinnen en zijn vrouw Op diverse plaatsen in het ongesorteerde en onbeschreven deel van het Schepenbank archief van Venlo zijn een aantal brieven te vinden van leden van de familie Swinnen, alle gericht aan Cornelis en zijn vrouw Eleonora. Het is me niet duidelijk geworden waarom deze brieven in dit archief zijn terechtgekomen, of…

Sollicitaties in 1785

Sollicitaties in 1785 In het Stads Archief van Venlo bevinden zich in een map een aantal sollicitatiebrieven uit het jaar 1785[1] De sollicitanten dongen naar de vacature van schoolmeester op één van de Venlo’se scholen. De brieven zijn afkomstig uit: Tegelen (zie hierboven), Amsterdam, Hodimont, Maaseik(3), Leuven, Keulen(2), Dendermonde(2), Baarlo, Brussel, Boxmeer, Boisheim (gem. Viersen)…

Waarom zijn heksen meestal vrouwen?

Waarom zijn heksen meestal vrouwen? Zekere doctoren geven de volgende oorzaak op: er zijn, zeggen zij, drie elementen in de natuur der dingen, die het juiste midden niet kunnen houden in zake goedheid en slechtheid: de tong, de geestelijke en de vrouw. Zo zegt de Ecclesiasticus over de slechtheid der vrouwen: ‘Er is geen kwader…

Een scheiding van tafel en bed in 1716

Een scheiding van tafel en bed in 1716 Een onjuistheid rechtgezet [1] In de serie Genealogieën van Venlose Schepenfamilies van Jan Verzijl, des­tijds verschenen in de Limburgse Leeuw, is gewijd aan de familie De Paderborn[2]. In een aftakking van mijn genealogie blijkt deze naam ook voor te komen, want Pau­lus de Paderborn, gedoopt op 1…

Het proces tegen Evert Wijntgis

Het proces tegen Evert Wijntgis Op 10 januari 1630 dient Otto Gielissen, herbergier of kastelein, bij Procureur Henricx een vordering in op Evert Wijntgis van 72 gulden – 5 stuivers & 8 penningen. Op de rekening die op 15 februari daarop volgend  als bewijsstuk door Otto wordt ingebracht, blijkt dat de rekening een restbedrag is…

Voorlopers van de koepokenting

Voorlopers van de koepokenting Voordat Edward Jenner in 1798 zijn licht liet schijnen over zijn methode om pokken te bestrijden door middel om als koepokenting, werd er al geruime tijd geënt met menselijke pokstof. Daarvoor waren er andere methodes in zwang die echter een meer verlichtende dan genezende werking hadden. Binnen de 18e eeuw zien…

Een reis naar Mocha

Een reis naar Mocha Mocha (Al-Mokha of Al-Mukha) is een havenstad in Yemen aan de Rode Zee, beroemd om de koffiesoort Mocha die naar de stad is vernoemd. Mocha werd gesticht in de 14e eeuw. Van de 15e tot in de 18e eeuw was het de belangrijkste handelsplaats voor koffie in de wereld. Tot op de dag van…

Kwakzalvers Oprechte Haerlemse Courant

Kwakzalvers Oprechte Haerlemse Courant In dit boekje bevindt zich de transcriptie van 333 advertenties van kwakzalvers, meesters op allerlei medische terreinen en een enkele chirurgijn: hoe verschillend ook, hun gemeenschappelijke kenmerk is dat ze genezing beloven. Tegenwoordig zouden we hen alternatieve genezers noemen. De tekst van het hierna volgende is opgebouwd uit vier delen: een…

Tolboeken van Venlo

De tolboeken van Venlo De Maas is tot ongeveer honderd jaar geleden voor mijn voorgeslacht nooit ver weg geweest (Land van Cuyk, Roermond, Obbicht, Susteren en Schiedam). Ik vind misschien daarom de scheepvaart op de Maas dermate boeiend, dat ik besloot mij met behulp van een aantal tolboeken uit de 17e eeuw te verdiepen in…

RK Schuilkerk in Grave

Rooms Katholieke schuilkerk in Grave (1627 – 1817 met een uitloop naar 1858) Geraadpleegde Archieven: Parochie Sint Elisabeth Grave (St.E) Parochie Sint Martinus Cuyck Onze Lieve Vrouwen Broederschap te Grave (OLV) Oud Rechterlijk Archief te Grave (ORAG) Oud Archief Stad Grave (SAG) Archief Walter (WAL) Rijksarchief Noord Brabant (RANB), Den Bosch Notarieel Archief Grave (NOTAG)…